Complimenten voor Terneuzens project: ‘Jullie doen hier iets speciaals’
Staatssecretaris Maarten van Ooijen (midden) tijdens het tafelgesprek in de bibliotheek in Terneuzen. Rechts van hem Colette Cloosterman-Van Eerd van Jumbo, links wethouder Laszlo van de Voorde.
Sinds afgelopen jaar werken in de gemeente Terneuzen verschillende organisaties, inwoners en vrijwilligers samen onder de naam ‘Samen tegen eenzaamheid’. Het wordt als een uniek project beschouwd, dat de aandacht trok van staatssecretaris Maarten van Ooijen (Volksgezondheid, Welzijn en Sport). Woensdagmiddag bracht hij een bezoek aan Terneuzen. “Jullie doen hier echt iets speciaals.”
Gemeente Terneuzen en aan-z namen in 2022 het initiatief tot een duurzame aanpak van eenzaamheid. Uit onderzoek van GGD Zeeland bleek namelijk dat veel volwassen inwoners zich nog eenzamer voelen dan het landelijk én Zeeuwse gemiddelde. Gemeente Terneuzen ziet dit als een urgent probleem, waar aandacht aan besteed moet worden. De komende jaren wordt ingezet op het bespreekbaar maken van eenzaamheid, het signaleren van eenzaamheid en het bieden van een aanbod dat aansluit bij de behoeften van de inwoners van de gemeente. De regie van ‘Samen tegen eenzaamheid’ ligt in handen van aan-z, de uitvoeringsorganisatie voor welzijn en maatschappelijke ondersteuning binnen de gemeente Terneuzen.
Staatssecretaris Van Ooijen werd woensdag rond het middaguur ontvangen bij de Jumbo supermarkt aan de Lorentzlaan, samen met onder andere Colette Cloosterman-Van Eerd. De dochter van de vorig jaar overleden Jumbo-oprichter Karel van Eerd is sinds kort de nieuwe president-commissaris van de retailreus en tevens aanjager van de Coalitie tegen Eenzaamheid. Bij het project in Terneuzen is Jumbo ook samenwerkingspartner van het eerste uur. Van Ooijen en Cloosterman-Van Eerd namen een kijkje bij de ‘kletskassa’. Daar heeft Jumbo er door het hele land tientallen van.
De kletskassa’s zijn er speciaal voor mensen die geen haast hebben en het fijn vinden om een praatje te kunnen maken tijdens het afrekenen. Met dit concept wil Jumbo bijdragen aan het signaleren en verminderen van eenzaamheid in Nederland. De manager en kassières bij Jumbo kunnen hun zorgen delen over de klanten, waar dat in het verleden niet mogelijk was. Bij het signaalpunt eenzaamheid van aan-z kan vertrouwelijk een signaal worden afgegeven wanneer mensen denken dat iemand eenzaam is, óf wanneer ze dat zelf zijn. Een expertiseteam zorgt voor opvolging.
“Als iemand zijn zorgen deelt over een ander of zelf behoefte heeft aan een luisterend oor, nemen we contact op met deze persoon”, legde Anne Bent, maatschappelijk werkster bij aan-z, uit aan de staatssecretaris. “We gaan met elkaar in gesprek en bekijken samen waar de behoeften liggen. Hier nemen we echt de tijd voor.” De tijd nemen, dat deed Maarten van Ooijen daarna ook in de bibliotheek in Terneuzen, waar hij in gesprek ging met meerdere betrokkenen. Tijdens het tafelgesprek kwam de aanpak in Terneuzen aan bod en lieten verschillende betrokkenen hun licht schijnen op het signaleren van eenzaamheid in de samenleving.
Terneuzen, zo concludeerde Colette Cloosterman-Van Eerd, is een groot voorbeeld voor de rest van Nederland. Ze deelde ook een compliment uit aan Carine Bentveld, regisseur eenzaamheid van aan-z. “We hebben mensen nodig zoals zij, die er hard aan trekken.” Marc de Ridder, filiaalmanager van Jumbo in Terneuzen, vertelde enthousiast te zijn geworden van onder meer de kletskassa en het project. Praktijkondersteuner Daphne Mahu legde uit dat eenzaamheid kan leiden tot psychische klachten en opticien Stephan de Gast vertelde over zijn ervaringen bij Specsavers, waar net als bij veel andere ondernemers borden staan ter ondersteuning van het project.
“Mensen komen bij ons vaak een praatje maken in de winkel. Soms hoor je dingen waarvan je denkt: daar moet ik iets mee maar wat kan ik nu doen?”, vertelde De Gast. “Kort nadat onze winkel hier was geopend stapte Carine Bentveld bij ons binnen. Ze vertelde over ‘Samen tegen eenzaamheid’ en wij waren direct enthousiast. Nu hebben we de middelen om mensen aan te melden zodat ze geholpen kunnen worden. Je hoort vaak de meest uiteenlopende verhalen. Vervolgens lopen die mensen de deur uit, zetten hun masker weer op en doen alsof alles goed gaat.”
Erwin de Wilde, pakketbezorger bij PostNL, had een vergelijkbaar verhaal. Hij benadrukte dat de laagdrempeligheid van de communicatie heel belangrijk is. “Als pakketbezorgers gaat de deur vaak voor ons open”, legde hij uit. “Als we aan mensen vragen hoe het met ze gaat, gaat die deur soms ietsje verder open.” Naast Erwin de Wilde zat Marc de Kunder, al twaalf jaar werkzaam als wijkbeheerder bij Woongoed Zeeuws-Vlaanderen. “Wij zijn de oren en ogen in de wijk”, zei hij. “Met nieuwe huurders gaan we mee naar de woning en twee maanden later volgt nog een thuisgesprek. Dan kun je zaken constateren.”
Uit cijfers van GGD Zeeland bleek vorig jaar dat maar liefst 53 procent van de volwassen inwoners van de gemeente Terneuzen zich wel eens eenzaam voelt. Ruim 13 procent voelt zich zelfs ‘ernstig eenzaam’. “Het zijn zelfs cijfers van vóór corona”, lichtte Carine Bentveld toe. “Ik heb vervolgens een plan van aanpak geschreven en ben sinds afgelopen zomer regisseur eenzaamheid. Het fijne is dat ik de ruimte krijg om te pionieren. De randvoorwaarden zijn heel belangrijk en mede dankzij de gemeente ook aanwezig.”
In de etalage van Specsavers is ook ruimte voor de samenwerking ‘Samen tegen eenzaamheid’.
Staatssecretaris Van Ooijen haakte daar meteen op in: “Commitment, tijd en geld zijn heel belangrijk.” De gemeente Terneuzen maakt onder meer gebruik van de SpUk-regeling (Specifieke Uitkering), vertelde wethouder Laszlo van de Voorde. Die regeling maakt het voor gemeenten mogelijk stevig en meer in samenhang in te zetten op preventie. De SpUk-regeling bundelt geldstromen die zich richten op het stimuleren van gezondheid, sport en bewegen, preventie en het versterken van de sociale basis. Van de Voorde stipte het kerstdiner aan, dat afgelopen jaar in het Scheldetheater werd georganiseerd voor mensen die met de kerst alleen zouden zijn. “Daar hebben we zo’n 300 mensen een diner aan kunnen bieden. Dat kan ik iedere gemeente aanraden.”
Maarten van Ooijen wilde ook graag weten waar het enthousiasme en de betrokkenheid bij veel ondernemers vandaan komt. “Je houdt van de klant, je wilt ze blij maken”, legde Jumbo-filiaalmanager Marc de Ridder uit. “Je wilt ze dus ook helpen als ze eenzaam zijn.” De staatssecretaris knikte niet voor de eerste keer instemmend en had graag nog wat langer door willen praten. Eén van zijn medewerksters wees hem er echter op dat het tijd was om te vertrekken, richting de volgende afspraak. Die vond plaats in Serooskerke, waar Van Ooijen tijdens de Nationale Beweegweek een bezoek bracht aan een Walking Football-training. Voordat hij vertrok had hij nog wel een boodschap voor de aanwezigen in Terneuzen: “Keep up the good work! Want jullie doen hier echt iets speciaals.”
Wil je meer informatie over de lokale aanpak van eenzaamheid in gemeente Terneuzen? Neem dan contact op met Carine Bentveld, regisseur eenzaamheid, via eenzaamheid@aan-z.eu of 0115-563015.
