Een kijkje in de haven (3)
Terneuzen is een stoere havenstad, gelegen aan de Westerschelde. Het havengebied maakt onderdeel uit van North Sea Port, een Europese tophaven. Met ‘Een kijkje in de haven’ duiken we in de bedrijvigheid op en rond het water. In aflevering 3: het werk van een Waterklerk.
We spraken Bas de Troije, Waterklerk bij Ovet Shipping. “Mijn opa werkte in de scheepvaart, op de Holland America Line. Van kleins af aan is mijn interesse in de scheepvaart ontstaan en sindsdien alleen maar gegroeid. Ik had niet de ambitie om te varen, maar wel om in die sector te werken. Tijdens mijn opleiding Manager Havenlogistiek bij het Maritiem en Logistiek College De Ruyter in Vlissingen ben ik als stagiair bij Ovet Shipping terecht gekomen en niet meer weggegaan.”
Bas heeft een half jaar als Waterklerk, ook wel cargadoor genoemd, stage gelopen. “Als Waterklerk krijg je het complete plaatje mee, het is een goede kennismaking met de shipping wereld. Na mijn stage kreeg ik direct een contract aangeboden. Ik heb eerst mijn studie afgemaakt en ben daarna als Junior Waterklerk aan de slag gegaan. Bij Ovet Shipping word je goed begeleid, je wordt niet losgelaten totdat je zelfstandig kunt opereren. Het ‘waterklerken’ is echt een ervaringsvak; je moet eigenlijk alles een keer hebben meegemaakt.”
“Het ‘waterklerken’ is echt een ervaringsvak; je moet eigenlijk alles een keer hebben meegemaakt.”
Als Waterklerk vorm je de verbinding tussen de wal en het schip. “Zodra een schip de haven van Terneuzen nadert, melden wij het schip aan in Enigma van North Sea Port. We vragen vervolgens de aankomstdocumenten op. De kapitein geeft de laatste tien havens in, vult de bemanningslijst en ladingdocumenten in. Wij verzorgen die input in Enigma en geven aan waar het schip komt te liggen. Via Enigma bestellen wij de loods, sleepboten en bootmannen die de boot vastmaken aan de kade.”
Bas de Troije tijdens zijn werk als Waterklerk
“Aan boord van het schip is een lijst aanwezig met zaken die in de periode dat het schip voor de kant ligt (laadt/lost) en de haven weer verlaat, geregeld moeten worden. Uiteenlopende zaken zoals het regelen van vervoer voor de bemanningswissel, het leveren van proviand en reserveonderdelen en uitvoeren van reparaties. Wij zorgen ervoor dat alles geregeld is, gereed ligt en op elkaar afgestemd wordt. Dat het aanleveren van de proviand, bunkers en het afhalen van het afval efficiënt verloopt. We hebben zelfs complete kerstdiners voor de bemanning verzorgd.”
Wat is het mooiste aan zijn beroep? “Dat het in- en uitklaren van een schip met een hoop services soepel verloopt en de kapitein met een tevreden gevoel de haven verlaat.”
Opslag, overslag en bewerking van droge bulkgoederen
Ovet Shipping is onderdeel van logistiek dienstverlener Hudig & Veder uit Rhoon en een zusterbedrijf van stuwadoorsbedrijf Ovet uit Terneuzen. Martin Dekker, Managing Director van Ovet Shipping: “Ovet is in 1957 opgericht en is gespecialiseerd in de opslag, overslag en bewerking van droge bulkgoederen. Later is daar het scheepsagentschap in de vorm van Ovet Shipping bijgekomen. Als scheepsagent behartigen we de belangen van de rederij of de eigenaar van de lading. We regelen alles wat moet gebeuren om een schip in de haven te krijgen en weer te laten vertrekken. Van de planning (wanneer een schip voor de kant moet komen), douaneformaliteiten, tot het aanvoeren van proviand en reparaties.”
Een schip met een lading die in Nederland moet worden in- en uitgeklaard bij de douane, is wettelijk verplicht om een Nederlandse agent aan te stellen. “Als agent coördineren en bestellen wij alles. We maken vervolgens één verzamelfactuur die naar de rederij gaat. We werken in het Nederlandse gedeelte van de Westerschelde. In Terneuzen, Sluiskil en Sas van Gent zie je vooral droge en natte bulklading en breakbulk, in Vlissingen daarnaast bijvoorbeeld ook containers.”
“Iedere haven kent zijn eigen regels en wetten. De lokale contacten met de terminals, de autoriteiten en servicediensten zijn zo belangrijk”
“Shipping is echt een peoples business. Op het moment dat je wordt aangesteld als agent, heb je een netwerk om je heen nodig en moet je kwaliteit leveren. Iedere haven kent zijn eigen regels en wetten. De lokale contacten met de terminals, de autoriteiten en servicediensten zijn zo belangrijk. Een Waterklerk heeft best een verantwoordelijke baan; als je bijvoorbeeld een sleepboot vergeet te bestellen, lopen de kosten al gauw hoog op. Een Waterklerk is 24/7 bereikbaar en vaak fysiek aanwezig in de havens.”
Waterklerk is een functie binnen het scheepsagentschap. “Vroeger was het zo dat een Waterklerk in een roeiboot stapte zodra een schip de haven binnen kwam. Wie het eerste bij het schip was om zijn diensten aan te bieden, werd de scheepsagent. Dat is nu, mede door digitalisering, wel anders.”
Geen dag is hetzelfde, zegt Martin Dekker. “Het is een dynamisch beroep, er gebeurt altijd wel wat. Ik heb ben zelf ook Waterklerk geweest, het vergt een bepaalde mentaliteit. Je hebt een goede motivatie nodig om het te kunnen. Als je dat op kunt brengen, heb je als Waterklerk een vrij beroep. Je ziet veel verschillende schepen, er is veel activiteit in de haven en je komt in aanraking met verschillende culturen. Dat maakt het wel heel leuk.”
“De aanwas van jongeren is erg lastig. We zijn nu samen met de Vereniging Zeeuwse Cargadoors en Scalda aan het kijken hoe we de opleiding Specialist Internationale Havenlogistiek en de praktijk beter op elkaar aan laten sluiten. Hoe kunnen we zoveel mogelijk jongeren interesseren in het vak? Dat zijn we momenteel aan het uitkristalliseren.”
