Kijkje in de haven (4)
Terneuzen is een stoere havenstad, gelegen aan de Westerschelde. Het havengebied maakt onderdeel uit van North Sea Port, een Europese tophaven. Met ‘Een kijkje in de haven’ duiken we in de bedrijvigheid op en rond het water. In aflevering 4: het werk van een Bootman.
De uit Vlissingen afkomstige Jeandre de Block verhuisde in 1998 vanwege zijn werk bij Multraship naar Terneuzen. “Ik ben jarenlang in de binnenvaart en tankvaart actief geweest. In oktober 2021 ben ik gestopt met varen en Operational Manager bij de Verenigde Bootlieden geworden.” Op deze tijdelijke locatie aan de Buitenhaven zijn twee bootmanbedrijven gevestigd: Verenigde Bootlieden (VB) en Montis Mooring & Boatservice B.V, beiden een dochterbedrijf van Muller Maritime. “We zijn twee aparte bedrijven, maar voeren dezelfde werkzaamheden uit en werken samen.”
We leveren bootmandiensten in de haven van Terneuzen. “Ons werkgebied loopt vanaf het sluizencomplex in Terneuzen tot en met de haven in Zelzate. Daarnaast is de Braakmanhaven, gelegen naast Industriepark Terneuzen waar onder meer Dow gevestigd is, ook onderdeel van ons werkterrein. We krijgen een melding via ENIGMA (het informatie- en communicatiesysteem tussen de diverse havengebruikers) dat een schip op een bepaald tijdstip verwacht wordt in de haven van Terneuzen. Via de scheepsagent ontvangen wij de opdracht om het schip aan te meren.”
“Ons werkgebied loopt vanaf het sluizencomplex in Terneuzen tot en met de haven in Zelzate. Daarnaast is de Braakmanhaven, gelegen naast Industriepark Terneuzen waar onder meer Dow gevestigd is, ook onderdeel van ons werkterrein.”
Aan de hand van de lengte van het schip wordt bepaald met hoeveel bootmannen het schip wordt aangelegd of afgemeerd in de sluis. “Wij pakken de trossen aan en leggen het schip vast aan de kade. We hebben hiervoor winchauto’s ter beschikking of manoeuvreerbare vletten waarmee we de trossen naar de kant kunnen varen en we de schepen kunnen aan- en ontmeren bij palen of steigers. Vroeger deden we dat met een roeiboot. Daar komt de term ‘roeiers’ vandaan. De werkzaamheden gaan 24/7, 365 dagen per week door. We werken dan ook met ploegendiensten.”
Als Bootman ben je nautische dienstverlener. “Naast het aan- en ontmeren van zeeschepen, verzorg je als Bootman personenvervoer en water- en proviandleveringen in en rond de haven van Terneuzen en verleen je hulp bij calamiteiten in de haven. De werkzaamheden vinden zowel aan boord als aan de wal plaats en zijn heel divers. Op de Goese kade hebben we een grote koel- en vriescontainer waar het proviand is opgeslagen. De Bootman brengt dit per boot naar het schip.”
De core business van VB is het aan- en ontmeren van schepen. “Een andere service die we bieden, zijn wielmandiensten. Als er grote schepen de haven binnenkomen, bijvoorbeeld de ‘supers’ voor de Sidmar in Gent (ArcelorMittal Gent), leveren we ook een wielman. Een wielman vaart het schip op aanwijzing van de loods de haven binnen. Er werken bij ons momenteel 10 wielmannen, waarvan twee in opleiding.”
“Tot slot verhuren we fenders, zogenaamde stootkussens die tussen twee schepen in de haven komen te liggen, en een ponton voorzien van een werkdek en kraantje. Het ponton wordt bijvoorbeeld veel ingezet voor ankerklussen. De nieuwe ankers varen we met het ponton naar het schip. Op het ponton voeren we vervolgens het las- en brandwerk uit en worden de oude ankers met het ponton mee teruggenomen en gelost. We hebben zelf een technische dienst die het onderhoud aan ons eigen materieel verzorgt.”
Nieuwe Sluis
“We zijn nu druk bezig met de voorbereidingen voor onze werkzaamheden in de Nieuwe Sluis. Er worden meer en grotere schepen in de haven verwacht. We hebben hierop geanticipeerd en het materieel wat we hier voor nodig hebben staat verduurzaming hierbij centraal, we stappen bijvoorbeeld over op elektrische auto’s en tractors. Daarnaast bereiden we de verhuizing naar onze nieuwe locatie voor.
Het beroep Bootman is een beschermd beroep. ‘Als je Bootman wilt worden, solliciteer je eerst bij een bootmanbedrijf. Wij faciliteren vervolgens de opleiding tot Bootman op het Scheepvaart & Transport College in Rotterdam. Het is dus absoluut een mooie kans om al werkend je Bootman diploma (MBO3) te behalen. De opleiding duurt normaal gezien 3 jaar maar afhankelijk van de diploma’s die de Bootman al heeft, kunnen eventuele vrijstellingen gelden.”
Over Verenigde Bootlieden
Verenigde Bootlieden levert al meer dan 100 jaar gespecialiseerde maritieme diensten waaronder het meren- en ontmeren van schepen, wielmandiensten en bemanning- en passagiersvervoer. Het hoofdkantoor is gelegen aan het Kanaal van Gent naar Terneuzen. VB is in 1906 opgericht en sinds 2007 onderdeel van Muller Maritime.
